Çörəkdə və makaronda, şorbalarda, souslarda,  tortlarda,  peçenyelərdə demək olar ki, hər növ yeməkdə un qatıla bilər.
Əgər siz qlütensiz pəhrizdəsinizsə, buğda, arpa və çovdar unu menyudan kənardadır, lakin onlardan başqa kəşf edilmək üçün növbəsini gözləyən çoxlu alternativ seçimlər var.

Gələn dəfə ev çörəyi, tortlar və ya peçenye hazırlamaq istəsəniz, qlütensiz unlardan birinə əldə etməyi düşünün. Bəs hansın? Nə etməyinizə bağlı olaraq, ona uyğun olan qlütensiz un var – və ya özünüz qlütensiz un qarışığınızı hazırlamağı öyrənin. Reseptinizə bəzi düzəlişlər etməli və bir az təcrübə qazanmalı ola bilərsiniz, lakin bu, çörək bişirmək həzzinin yarısıdır!

Ən yaxşı qlütensiz un hansıdır?

Cavab unla nə etmək istədiyinizdən asılıdır. Qarabaşaq unu və ya ağ düyü unu ən yaxşı universal un seçimləri ola bilsə də, fərqli xüsusiyyətləri müxtəlif istifadə və birləşmələrə uyğun gələn bir sıra digər seçimlər də var. Xəmir yeməklərini, çörək, tortlar hazırlamaq, qızartma və souslarınızı qatılaşdırmaq üçün ən yaxşı qlütensiz unun hansı olduğunu öyrənmək üçün oxumağa davam edin.

Ən yaxşı 12 qlütensiz un

Seçmək üçün çoxlu qlütensiz unlar var, lakin hər birinin fərqli keyfiyyətləri və ideal istifadə. yeri var. Bəzi qlütensiz unlar çox qurudur, daha çox su aparır, digərləri isə o qədər qatıdır ki, əlavə mayalanma vaxtı tələb edir. Əsas odur ki, nə ilə işlədiyinizi dəqiq biləsiniz. İstifadəyə dair məsləhətləri ilə 12 ən yaxşı qlütensiz unlar.

1. Amarant unu: mikroelementləri artırmaq üçün ən yaxşısı

Bu qlütensiz un, qoz, torpaq qoxusuna malikdir və digər inqrediyentlərin ləzzətlərini götürməyə meyllidir. Lif və zülalla zəngin olan amarant unun tərkibində çoxlu maqnezium, manqan, fosfor, selen və dəmir də var. Hamilə qadınlar üçün çox vacib olan bir qida maddəsi olan fol turşusu da xüsusilə yüksəkdir. Amarant ununda süddən təxminən iki dəfə çox kalsium var. Amarant unu ilə bişirmək bir az çətindir, ona görə o, digər qlütensiz unlarla qatışdırılsa. yaxşıdır, xüsusən də çörək, piroq və tortilla kimi reseptlər üçün. Bu unla bişirərkən, amarant ununun 1 hissəsi ilə digər qlütensiz unların üç hissəsi nisbətinə riayət etməlisiniz. Əvəz edərkən, 1 stəkan buğda unu üçün təxminən 1 stəkan amaranth unu lazımdır. Amaranth unu tez qızarır, ona görə də sobanın temperaturuna və bişirmə vaxtınıza diqqət yetirin.

2. Badam unu: ləzzətli alternativ

Rahat deməkolar ki, ən məşhur qlütensiz unlardan biri olan badam unu ənənəvi buğda ununa ləzzətli alternativdir. Yalnız üyüdülmüş badamlardan ibarət olan bu növ un, qida lifi və zülaldan başqa, maqnezium, kalsium, kalium və manqan da daxil olmaqla qida maddələri ilə zəngindir. Badam unu yüksək yağ tərkibinə malikdir, lakin tədqiqatlar göstərir ki, badam xüsusilə yüksək xolesterol və ya diabetli insanlarda LDL (və ya “pis”) xolesterol səviyyələrini aşağı salmağa kömək edə bilər. Badam unu çörək bişirmək üçün xüsusilə yaxşıdır, xüsusən tortlar və piroqlar. Buğda ununu əvəz edərkən, adi undan iki dəfə çox badam unu nisbətindən istifadə edin, lakin digər inqrediyentlərdəki sululuq da rol oynayacaq. Badam unu birbaşa əvəzetmələrə gəldikdə çətin olur, buna görə də ən yaxşı seçiminiz, özünüz istifade etməyə çalışmaqdansa, badam unundan  hazırlanan reseptlər tapmaqdır.

3. Qarabaşaq unu: asan və çox yönlü

Qarabaşaq unu buğdadan alınmır və tərkibində heç bir qlüten yoxdur. Qarabaşaq unu, çörəklərdə və mayalı biş-duşdə əla uyğun gələn zəngin, torpaq qoxusunda bir undur. Bununla belə, tez ovuntulanan bir quruluşa malikdir, buna görə onu digər qlütensiz unlarla birləşdirə bilərsiniz – qəhvəyi düyü unu ilə yaxşı yola gedir. Qarabaşaq unu lif və antioksidantlarla, həmçinin dəmir, maqnezium, fol turşusu, sink və manqanla zəngindir. Qarabaşaq unu ilə çörək bişirmək çox asandır, çünki əksər reseptlər buğda unu üçün qarabaşaq unu ilə birbaşa 1:1 nisbətində əvəz etməyə imkan verir. Qarabaşaq unu lifdə yüksəkdir və az miqdarda istifadə edildikdə nəmli, yumşaq bir tekstura yaradır. Bu unu tapyoka unu ilə birləşdirərək ev lavaşı hazırlayın və ya evdə hazırlanmış un qarışığınızda başqa bir qlütensiz unla dəyişdirin. Xəmir yeməklərindən başqa, ət və digər zülalları qızartmadan əvvəl unlamaq üçün istifadə edə bilərsiniz.

4. Manok unu: bişmiş kök variantı

Tapioka unu ilə eyni kökdən hazırlanan manyok unu bütünlükdə manok kökündən hazırlanır (tapyoka unu kökdən ağardılmış və ekstraksiya edilmiş nişastadır). Cassava unu özü, qlütensiz və qoz-fındıqsız, eyni zamanda kalori, şəkər və yağı azdır. C vitamini, manqan, kalium, fol turşusu və maqneziumla zəngindir, lakin lif elə də yüksək deyil. Bu unla ehtiyatlı olmaq lazım olan 1 şey odur ki, bəzi toksinləri zərərsizləşdirmək üçün manyok bişirilməlidir, ona görə də satın aldığınız hər hansı manok ununun bişmiş kökdən hazırlandığından əmin olun. Buğda unu əvəzinə 1:1 nisbətində istifadə edə bilərsiniz. Neytral dad və teksturaya malikdir, ona görə də birbaşa əvəzedici kimi və ya digər qlütensiz unlarla qarışdırıldıqda yaxşı olur. Birbaşa əvəzedici kimi manyok unundan istifadə etməyi seçsəniz, onu qalxmğa ehtiyac olmayan xəmir reseptlər üçün istifadə edin – buğda unu kimi qəşəng qalxmır.

5. Noxud unu: qoz dadlı və bərk

Noxud unu, bu siyahıdakı qida baxımından bir çox variantdan fərqli olan qlütensiz undur. O, xam üyüdülmüş noxuddan hazırlanır və zülal, lif və təməl qida maddələri ilə son dərəcə zəngindir. Ancaq unutmayın ki, təbii olaraq bərkdir, buna görə də forma saxlamaq tələb edən reseptlərdə ən düz gələndir. Noxud unu qozlu bir dad və bir az dənəli teksturaya malikdir. Bir çox reseptlərdə istifadə edilə bilər, lakin tortilla, krep və yastı çörəklərdə lap yaxşı işləyir. Noxud unu ilə bişirərkən, teff və çovdar kimi daha ağır unları əvəz edərkən 1:1 nisbətində istifadə edin və ya əlavə sabitlik tələb edən reseptlərə bir neçə qaşıq əlavə edin. Siz həmçinin bilməlisiniz ki, o, yüksək dərəcədə emicidir və yapışqan bir tekstur yaradır, ona görə də reseptlərinizdə nə qədər nəm istifadə etdiyinizə diqqət yetirin.

6. Kokos unu: qida maddələri ilə doludur

Badam unu ilə birlikdə ən məşhur qlütensiz unlardan biri olan kokos unu faydalı maddələrlə zəngindir. Hindistancevizi ətinin qurudulması və üyüdülməsi ilə hazırlanan bu unun yumşaq kokos dadı ilə çox yüngül və tozlu teksturası var. Hindistancevizi unu lif və yağlarla zəngindir, lakin karbohidratlar çox azdır. Hindistancevizi unu ilə yemək bişirmək haqqında bilmək lazım olan şey onun yüksək dərəcədə suçəkən olmasıdır. Bir resepti hindistan cevizi unundan istifadə etmək üçün dəyişərkən, nəmi tənzimləmək, məhsula bəzi struktur vermək və bağlayıcı kimi çıxış etmək üçün çoxlu yumurta istifadə etməlisiniz. Siz sadəcə kokos ununu buğda unu ilə əvəz edə bilməzsiniz – hər stəkan buğda əsaslı un üçün 1/4 və 1/3 stəkan kokos unu ilə əvəz etməlisiniz. Bundan əlavə, 1/4 fincan kokos ununa 2 yumurta lazımdır.

7. Yulaf unu: əlüstü çörək üçün əla seçim

Bu növ un yulafın üyüdülməsi ilə əldə olunur, ona görə də unu hazırlamaq üçün istifadə edilən yulaflar çarpaz bulaşmadığından əmin olduğumuz halda qlütensiz sayılır. Yulaf ununda lif çoxdur və əla həzm olunur – hətta adi yulafdan daha çox. Tərkibində həmçinin zülal, B vitaminləri, fosfor və maqnezium, həmçinin müxtəlif antioksidantlar var. Yulaf ununda olan lif və qida maddələri LDL (və ya “pis”) xolesterol səviyyələrini aşağı salmağa kömək edir, eyni zamanda qan şəkəri və insulin səviyyələrini sabitləşdirir. Yulaf ununda qlüten olmadığından, bişmiş qidalarınızda bir az çox nəm saxlaya bilər, ona görə də nə qədər istifadə etdiyinizə diqqət yetirin. Yulaf unu qurabiyə və əlüstü çörəklər üçün ən yaxşısıdır, həmçinin, onu digər qlütensiz unlarla birlikdə başqa şeylər üçün istifadə edə bilərsiniz. Mayalı çörək hazırlayarkən, xəmiri qabartmaq üçün əlavə maya lazımdır və digər reseptlər üçün bir fincan yulaf unu üçün təxminən 2 ½ çay qaşığı qabartma tozu lazımdır.

8. Qəhvəyi düyü unu: xırt-xırt qurabiyələr

Qəhvəyi düyü unu sadəcə incə üyüdülmüş qəhvəyi düyüdür, ona görə də qəhvəyi düyü ilə eyni qida maddələrini özündə cəmləyir. Bu növ un lif, zülal və bir sıra digər qida maddələri ilə zəngindir. Tam dənəli qəhvəyi düyüdən üyüdüldüyü üçün ağ düyü unundan daha qidalı seçimdir, həmçinin yenə də hamar teksturaya və yumşaq dada malikdir. Qəhvəyi düyü unu ilə bişirməyə gəldikdə, qurabiyə kimi reseptlərə xırçıltı əlavə etməkçün idealdır. Qəhvəyi düyü unu şorbalarda, souslarda və ya souslarda qatılaşdırıcı kimi istifadə edildikdə və ümumilikdə 1:1 nisbətində buğda unu ilə əvəz edilə bilər, lakin onu bişmiş məmulatlarda istifadə edərkən bəzi düzəlişlər etməlisiniz. Bir çox hallarda, inqrediyentləri birləşdirmək üçün daha bir yumurtaya, kərə yağina və ya sulu yağ kimi bəzi əlavə mayeyə ehtiyacınız olacaq. Qarışığın qurumasının qarşısını almaq üçün yəqin ki, bir neçə qaşıq əlavə mayeyə ehtiyacınızola bilər.

9. Sorqo unu: tortlar üçün əladır

5000 ildən artıq vaxtdır becərilən qədim taxıl toxumundan hazırlanmış sorqo unu, sıxlığı kifayət qədər çox olan bir un olsa da, rəngi və teksturası açıqdır. Zülal və liflə zəngindir, qan şəkərinin sabitliyini qorumağa və həzmə kömək edir. Sorqo tez-tez buğda məhsulları ilə ortaq avadanlıqda hazırlandığı üçün, sertifikatlaşdırılmış qlütensiz bir məhsul tapmaqda diqqətli olmalısınız. Sorqo unu peçenye və tortlar üçün əla seçimdir, lakin o, çox ağır olduğu üçün digər qlütensiz unlarla birləşdirildikdə daha yaxşıdır. Əvəzlər edilərkən, 1 stəkan buğda unu üçün 1 stəkan sorqo unu istifadə edə bilərsiniz, lakin hər hansısa əlavə bağlayıcı əlavə etməlisiniz. Ksantan saqqızı, qarğıdalı nişastası, yumurta ağı və ya qoxusuz jelatin yaxşı uyğun gəlir. Qurabiyə və tortlar üçün bir stəkan un üçün əlavə yarım çay qaşığı və çörək üçün isə hər stəkan üçün 1 çay qaşığı yapışdırıcıya ehtiyacınız olacaq.

10. Tapioka unu: qatılaşdırıcı və ya sağlam çörəkçilik üçün idealdır

Çox yönlü tərkib hissəsi olan tapioka unu son dərəcə incə teksturaya və parlaq ağ rəngə malikdir. Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, bu, manok bitkisindən çıxarılan nişastadır və onu manyok ununa çox bənzədir. Tapioka unu qatılaşdırıcı kimi son dərəcə populyardır, çünki aşağı temperaturda qatılaşır və donma temperaturunda konsistensiyasını saxlayır. Həm də yeməyin dadını dəyişmədən çox tez qatılaşır. Tapioka unu ilə bişirərkən, onu qarğıdalı nişastası ilə 2:1 nisbətində əvəz edə və ya öz un qarışığınızı düzəltmək üçün onu digər qlütensiz unlarla birləşdirə bilərsiniz. Şəkər və ya yağ az olduğundan tapioka unu sağlam çörəkçilik üçün əladır. Birbaşa əvəzetmələr edərkən, 1 stəkan buğda unu üçün 1 stəkan tapioka unu istifadə edin.

11. Tef unu: sərt və dadlı

Qidalı maddələrlə zəngin olan tef unu sağlam və çox yönlü qlütensiz undur. Xüsusilə lif, dəmir, fosfor, kalsium və B vitaminləri ilə zəngindir. Tef unu ən yaxşısı digər qlütensiz unlarla birləşmiş şəkildə istifadə olunur, çünki tək istifadə edilərsə, bişmiş qidalar quru və sərt ola bilər. Həmçinin, unutmayın ki, tef bir neçə rəngdə olur – daha açıq rənglər yüngül, tünd rənglər isə torpaq kimi dad verir. Çörəklərdə, pankekelərdə və səhər yeməklərində tez-tez istifadə edilən teff unu yalnız az miqdarda istifadə edilməlidir, çünki o, güclü çox dənli dada malikdir. Birbaşa darının əvəzinə işlədə bilərsiniz və ya digər unlarla birlikdə istifadə edə bilərsiniz. Pankek və vafli hazırlamaqçün qarabaşaq unu ilə,qarışdırın,
və ya Efiopiya və Eritreyada məhşur turş xəmirli icera bişirmək üçün sınayın.

12. Ağ düyü unu: əla buğda əvəzedicisi

İncə üyüdülmüş ağ düyüdən hazırlanmış düyü unu buğda unu üçün əla əvəzdir. O, qatılaşdırıcı kimi çox yaxşıdır, çünki mayenin ayrılmasının qarşısını alır – xüsusilə şorbalar və souslar üçün yaxşıdır, həmçinin tortlar, qurabiyə və krakerlər üçün də işləyə bilər. Ağ düyü ununda bol miqdarda manqan, selen, niasin, maqnezium, tiamin və B6 vitamini var. Ağ düyü unu ipək kimi hamar teksturaya malikdir və parlaq ağ rəngdədir. Ümumiyyətlə, yemək reseptlərində ağ düyü ununu 1:1 nisbətində buğda unu ilə əvəz edə bilərsiniz, lakin buna baxmayaraq, çörək bişirmə reseptləri bir az düzəliş tələb edə bilər. Ağ düyü unu peçenye və ya kekslər kimi yüksək yağlı, az maye tərkibli reseptlər üçün ideal deyil, lakin daha yaxşı nəticə əldə etmək üçün digər qlütensiz unlarla birləşdirilə bilər. Bu un incə teksturası və neytral dadı sayəsində digər unlarla çox yaxşı qarışır.